Και το μήνυμα του διαχρονικό
Γράφει ο ΠΕΤΡΟΣ ΚΑΛΟΓΕΡΑΣ
Η μουσική πάντα αποτελούσε έναν μοναδικό τρόπο έκφρασης για τον άνθρωπο, αφού έφερνε στην επιφάνεια όλα τα συναισθήματά του. Δεν είναι λοιπόν περίεργο να πούμε ότι είχε κεντρικό ρόλο στην αρχαία Ελλάδα, ούτε φυσικά μας κάνει εντύπωση ότι σήμερα, το αρχαιότερο τραγούδι που διασώζεται στον κόσμο είναι ελληνικό.
Και όχι μόνο αυτό, αλλά διασώζονται και οι στίχοι και η μελωδία του. Το τραγούδι ονομάζεται «Ο επιτάφιος του Σείκιλου» ενός άνδρα που έζησε στην Μικρά Ασία τον 20 αιώνα π.Χ. Ο Σείκιλος το σκάλισε πάνω σε μια επιτάφια επιγραφή, μια κυλινδρική μαρμάρινη στήλη, την οποία αφιέρωσε στη γυναίκα του.
Η επιγραφή ανακαλύφθηκε από τον W. Μ. Ramsay το 1883, κοντά στις αρχαίες Τραλλείς της Μικράς Ασίας. Κατά την μικρασιατική καταστροφή χάθηκε, αλλά αργότερα βρέθηκε σπασμένη, με μια γυναίκα να τη χρησιμοποιεί ως γλάστρα. Σήμερα βρίσκεται στο Εθνικό Μουσείο της Δανίας.
Φυσικά υπάρχουν και παλαιότερα δείγματα μουσικής, αλλά η επιγραφή του Σείκιλου είναι μοναδική γιατί αποτελεί μια ολοκληρωμένη σύνθεση. Το τραγούδι μπορεί να είναι σύντομο, αποτελούμενο από μόλις 17 λέξεις, αλλά έχει αρχή μέση και τέλος μαζί με τη μουσική.
Στην κορυφή της στήλης αναφέρεται το όνομα του δημιουργού, ο οποίος φαίνεται να επηρεάστηκε από την φιλοσοφία του Επίκουρου, αφού πρόκειται ουσιαστικά σε προτρέπει να ζήσεις χωρίς να σκέφτεσαι ή να διστάζεις. Συγκεκριμένα οι στίχοι λένε:
«Όσο ζεις λάμψε, καθόλου μη λυπάσαι. Η ζωή διαρκεί για λίγο, ο χρόνος καθορίζει το τέλος».
Περνάει λοιπόν ένα μήνυμα που η μετέπειτα ελληνική αλλά και παγκόσμια μουσική έχει τιμήσει δεόντως. Γι’ αυτό και το τραγούδι είναι διαχρονικό και έχει φτάσει να παίζεται μέχρι σήμερα. Το ίδιο διαχρονική είναι και η στήλη, η οποία πέρασε από χίλια κύματα, αλλά τελικά σώθηκε για να φτάσει σε εμάς το βαθυστόχαστο μήνυμα της.
